নতুন দিল্লীঃ মহাৰাষ্ট্ৰৰ ৰাজনৈতিক অস্থিৰতাৰ সময়ত, য'ত প্ৰায় ৪০ জন বিধায়কে একনাথ চিন্দেলৈ সমৰ্থন আগবঢ়াইছিল, গুৱাহাটীলৈ আহিছিল আৰু পিছত চিন্দে তেওঁলোকৰ সমৰ্থনত উঠি সফলতাৰে ৰাজ্যখনৰ শীৰ্ষ পদত অধিগ্ৰহণ কৰিছিল।
সমগ্ৰ প্ৰক্ৰিয়াটোৰ সময়ত, দেশৰ জনসাধাৰণে ইতিমধ্যে বিদ্যমান দলত্যাগ বিৰোধী আইনৰ বিষয়ে নিজকে আলোকিত কৰাৰ সুযোগ পাইছিল কিন্তু তেওঁলোকৰ কেইজনমানৰ বাবে ই একেবাৰে নতুন আছিল। দলত্যাগ বিৰোধী আইন তেতিয়া দেশৰ শীৰ্ষ মিডিয়া হাউচসমূহৰ শিৰোনামত আছিল কিয়নো প্ৰতিটো সংগঠনে মহাৰাষ্ট্ৰৰ ওপৰত চকু ৰাখিছিল।
মহাৰাষ্ট্ৰৰ ৰাজনৈতিক পৰিস্থিতিৰ মাজত, প্ৰশ্ন আছিল যে বিদ্ৰোহৰ পিছতো এই বিধায়কসকলৰ সদস্যপদ থাকিব নে নাই? ইয়াৰ এক চমু ধাৰণা পাবলৈ, আমি বিৱৰণত ডুব দিওঁ আৰু দলত্যাগ বিৰোধী আইনৰ প্ৰযোজ্যতা বুজি পাওঁ।
দলত্যাগ বিৰোধী আইন কি?
১৯৮৫ চনত, ৫২ তম সংবিধান সংশোধনীৰ জৰিয়তে দেশত 'দলত্যাগ বিৰোধী আইন' গৃহীত হৈছিল আৰু ইয়াক সংবিধানৰ দশম অনুসূচীত যোগ কৰা হৈছিল। দৰাচলতে, বিধায়কসকলে এটা দল এৰি আন এটা দলত যোগদান কৰাৰ বিষয়ে বহুতো প্ৰশ্ন উত্থাপিত হৈছিল। এই আইনৰ মূল উদ্দেশ্য আছিল ভাৰতীয় ৰাজনীতিত দলত্যাগৰ অপব্যৱহাৰ সমাপ্ত কৰা। এই আইনত বহুতো ব্যৱস্থা কৰা হৈছিল।
এই আইনৰ অধীনত এজন ৰাজহুৱা প্ৰতিনিধিক অযোগ্য ঘোষণা কৰা হ'ব পাৰে যদি:
-- এজন নিৰ্বাচিত সদস্যই স্বেচ্ছাই যিকোনো ৰাজনৈতিক দলৰ সদস্যপদ ত্যাগ কৰে।
-- এজন স্বতন্ত্ৰভাৱে নিৰ্বাচিত সদস্যই এটা ৰাজনৈতিক দলত যোগদান কৰে।
-- এজন সদস্যই সদনত দলৰ স্থিতিৰ বিৰুদ্ধে ভোট দিয়ে।
-- এজন সদস্যই ভোটদানৰ পৰা বিৰত থাকে।
-- ছয় মাহৰ ম্যাদৰ পিছত, এজন মনোনীত সদস্যই এটা ৰাজনৈতিক দলত যোগদান কৰে।
আইনত ব্যতিক্ৰম:
যদি কোনো দলৰ দুই-তৃতীয়াংশ বিধায়ক বা সাংসদে আন এটা দলত যোগদান কৰিব বিচাৰে, তেন্তে তেওঁলোকক অযোগ্য ঘোষণা কৰা নহ'ব কিয়নো এই আইনে তেওঁলোকক অযোগ্যতাৰ পৰা ৰেহাই দিয়ে। একেখন আইন ব্যৱহাৰ কৰি, কংগ্ৰেছৰ ১৭ জন বিধায়কৰ ভিতৰত ১২ জনে ২০২১ চনত মেঘালয়ত তৃণমূল কংগ্ৰেছত যোগদান কৰিছিল আৰু দলত্যাগ বিৰোধী আইনৰ পৰা ৰেহাই পাইছিল।
এই পৰিস্থিতিত দলত্যাগ আইন প্ৰযোজ্য নহয়:
-- যেতিয়া এটা গোটেই ৰাজনৈতিক দল আন ৰাজনৈতিক দলৰ সৈতে একত্ৰিত হয়।
-- যদি কোনো দলৰ নিৰ্বাচিত সদস্যই এটা নতুন দল গঠন কৰে।
-- যদি কোনো দলৰ সদস্যই দুটা দলৰ একত্ৰীকৰণ স্বীকাৰ নকৰে আৰু একত্ৰীকৰণৰ সময়ত এটা পৃথক গোটত থাকিবলৈ সন্মত হয়।
-- যেতিয়া এটা দলৰ দুই-তৃতীয়াংশ সদস্য এৰি নতুন দলএটাত যোগদান কৰে।
